V
Ba mẹ mua cho con đi!” thay vì “Nhun mà con thít. Có thế mới chuyện trò với nó một cách hút được. V. Tri thức nhân loại không lừa bạn đâu. 4. Nhớ lựa phim có tiếng nói tử tế, không phải loại phim phá tiếng nói lít cha lít chít, hay ồm ồm loằng nhoằng. Theo tôi, nên cầu Chúa, Phật, Bụt và Thánh Allah phù trì cho trẻ nghe thầy Tây nói và bắt chước cho chuẩn.
Những vật cản tự nhiên phần đông trẻ con 5 – 7 tuổi nói tiếng mẹ đẻ chưa rõ. Đừng tự mình dạy con phát âm tiếng Anh nếu chính bạn phát âm không chuẩn. Tất nhiên có cách để chỉ phát âm chuẩn, dùng lược đồ chỉ vị trí của lưỡi với răng, vòm họng trên và dưới v. Vả đay “bản ngữ” nên hổng có biết tiếng Việt, giải thích cho trẻ thơ hiểu một cách vừa đơn giản lại vừa chuẩn xác là điều không tưởng.
Nói chung là chả ai cho con đi học mấy bố này, nên khỏi bàn đến. Biết đâu mai kia con bạn làm Tổng thống, còn con nhà kia chỉ làm thông dịch cho con bạn thôi thì sao! 6. Nếu con bạn không có khiếu ngôn ngữ, lại càng phải cẩn trọng trong việc dạy nó thế nào cho khỏi lệch lạc.
Hiện đến thời đại thầy Tây ba gác. Cha mẹ học cái này cũng vì lợi quyền bản thân đó nha! Đừng lo, con bạn đang sống trong môi trường bản ngữ tiếng Việt, mặc tình Direct Approach. Hay cho nó đi học trung tâm có xuân đường Việt? Hay! giảng nghĩa tốt, hiểu ý trẻ nít.
Mè mua!!! Mè mua!!” 2. Cách tiếp cận này chôm vơ ưu điểm của các kiểu trước, dạy “tàn diệng” nhưng luôn với đích rõ ràng là dùng tiếng nói làm công cụ cho các hoạt động sống. Hay thử dạy nó nói đúng giữa hai câu “My English is good” và “I speak English well” coi nào. Sửa phát âm tiếng Việt cho nó. Nói thiệt, trẻ con mà sai phát âm từ khi 5 tuổi là lớn lên vô phương cứu chữa đó nghen.
Đây là cách mà tổ tiên ta sử dụng, và hệ quả là rất thâm uyên nhưng phần lớn nói nghe không nổi, vò đầu bứt tai nhìn tội ghê luôn. Rất khoa học và hiệu quả, nhưng bắt trẻ điều khiển các bộ phận này không phải là không được, nhưng đòi hỏi bền chí, thời kì và sự chú ý vào từng trẻ và cố kiên trì của bản thân trẻ mà ở độ tuổi 5 – 7 chưa có được.
Hơ hơ. Hãy chuẩn bị cho con bạn tư duy tiếng nói thật tốt từ khi còn bé. Và hãy cho con bạn đến trường tiếng Anh vào thời khắc mà bạn thấy con bạn có thể thu nhận được một cách hiệu quả. Theo Giáo học pháp, có vài cách tiếp cận trong việc dạy/học Anh văn.
Đã qua rồi thời đại thầy Tây ba lô. ” Đây là loại hình khả dĩ nhất, nhưng lại vẫn đụng đầu vật cản là trình độ của thầy Tây ba gác, vì phụ thân Ta, dù giỏi phương pháp đến đâu, luôn bị coi là thứ yếu và không có quyền điểu khiển lớp học.
Vì thế nên chỉ có vứt con trẻ sang Mỹ vài năm thì nó mới nói như Mỹ được, chứ 1 tuần vài tiếng sáng Chúa Nhật thì ôi thôi, quên đi. Hê hê, học kiểu này thì ngược hẳn với kiểu các cụ, nhưng thế giới phát hiện ra rằng kiểu này đào tạo ra loại người nói tiếng bồi và rất cực kì, không có triển vọng thành nhà văn. • Tạo cho con khả năng điều chỉnh phát âm với môi trường bản ngữ xung quanh, có sẵn một người thầy tận tình (chính bạn chứ còn ai) sẵn sàng sửa sai cho nó.
Khi giới thiệu các âm mới của tiếng nước ngoài, nếu không sửa thật kỹ, các trẻ rất dễ nói sai thành lề thói. Hãy mua phim hoạt hình tiếng Anh chuẩn cho nó. 1. Con bạn đi học về biết đếm “Wan tru chi” thì nên lo chứ không nên mừng, vì cái số 3 – “three” – coi dễ mà hổng dễ, chính bạn có khi còn nói bậy không chừng! Thế nhưng, nhiều trường đã dùng “hợp đồng binh chủng” – cả Tây lẫn Ta dạy xen kẽ, hoặc Tây dạy chính, Ta làm “trợ giảng.
Nhưng tôi xin khuyên các bậc phụ huynh hãy nghĩ suy THẬT KỸ trước khi dúi con vào đó. Vì chưng theo tôi, trẻ thơ học tiếng Anh sớm tại Việt Nam gặp vô vàn rủi ro, và khó mà ứng dụng trí khôn của nhân loại được.
Bạn có mọc gai ốc khi nghe con mình hát bài “Háo À Djù, Sầu, Thánh Kìu Háo À Djù!” chưa? “How are you, Sue? Thank you, How are you” đó.
Nhưng thân phụ Việt Nam thì phát âm thất kinh. Hãy tự hào về gien của mình nếu con bạn có khiếu, và cũng đừng buồn nếu nó không có, vì vững chắc nó có khiếu vụ khác. “Trợ giảng” mà bày đặt! Cái này là do phụ huynh mà ra, phụ huynh tặc lưỡi “thầy Tây dạy tiếng Tây thì còn ai tốt hơn nữa!” một phát là trường chiều phụ huynh ngay (cái này gọi là customer service!).
Tiếp đến là kiểu Audio-Visual Approach, đại loại là nghe nhìn, nhấn mạnh các kiểu lặp đi lặp lại, nỗ lực tạo kết liên não giữa âm thanh và hình ảnh, để sao cho khi nhìn thấy cái bàn thì trong đầu bật ra chữ table. Làm những bước trên, bạn sẽ trang bị cho con: • Khả năng tư duy tiếng nói chính xác, hiểu một cách tự nhiên các bộ phận cấu thành của ngôn ngữ mà không đi vào lý thuyết.
Các lớp Anh văn thiếu nhi có thầy cô giáo “bản ngữ” thì chính yếu dùng Direct Approach và nói chung là tả pí lù, tùy thuộc vào … hứng của mấy “xuân đường bản ngữ” này.
Cũng đừng bắt nó nghe nhạc Beethoven khi 3 tháng tuổi. Đã dùng Audio-Visual Approach thì phải lựa thứ xịn, ai lại xài đồ dỏm bao giờ! Hãy xem cùng với nó để hiểu nhân vật mà nó thích. • Làm quen và trang bị cho con bạn các khái niệm trừu tượng bằng tiếng mẹ đẻ trước – bạn giảng giải cho nó hiểu, khó gì! Tất nhiên hãy tạm chưa giới thiệu khái niệm “hồi xuân” là gì vội! Còn sớm chán, nhẩy? • Tạo cho con bạn điều kiện liên tục tập rèn chức năng giao tiếp, thông tin của tiếng nói – Communicative Approach đó! Khi con bạn có được những kỹ năng trên, con bạn đã sẵn sàng để hấp thụ ngôn ngữ mới một cách dễ dàng.
Và vì chính bạn là người phải dạy, có nhiệt huyết với con mình hơn bất cứ thằng Tây ba gác nào, và bạn lại nói tiếng Việt chuẩn (Hmmmm, cố lên! cố lên!) nên hãy bắt đầu bằng tiếng Việt.
Đây là kiểu mà Đốc tờ Li của Không gian gọi là “phương pháp phản xạ độc quyền” đó. Nếu trẻ ở độ tuổi trên 10 và có thể hiểu tính từ và trạng từ, điều này khôn xiết dễ. Và chung cục, là hoa hậu của đêm nay: Communicative Approach, đặt trọng điểm vào khả năng giao tiếp và sử dụng ngôn ngữ như công cụ cho cuộc sống: hội thoại, nghe hiểu, đáp ứng, truyền đạt ý tưởng v.
Đề nghị bé nói đủ “Con rất thích chiếc xe này. Dạy nó đây là cuốn sách, kia là viết chì thì dễ, chứ thử dạy “I’m so embarrased” coi.
(Mấy bố này phát âm kiểu thập niên 60, hễ hỏi “why?” là đọc tướng lên “Hoai” nghe hãi hãi là!). 3. (Theo Trần Hà Nguyên/ Học Thế Nào). Về ngữ nghĩa, trẻ 5 – 7 tuổi đang còn trong giai đoạn học khái niệm tự nhiên. Xòe ra cái bằng “Phương pháp giàng dạy”, oai ghê, nhưng nếu dòm kỹ sẽ thấy chỉ cần học 3 tháng lớp ban đêm của bất cứ trường đại học hay community college – rưa rứa trọng điểm giáo dục liền tù tù ở ta – là có bằng này.
Hãy dạy con bạn khái niệm tùy theo độ tuổi. Thế nhưng tri thức nhân loại bảo rằng phải đọc truyện cổ cho con từ khi nó vài tháng, và cho học tiếng Anh lúc 3 tuổi cơ! vì vậy nên các trung tâm chỉ dạy con bạn những thứ vớ vẩn nói vài lần là hết như đây là cái xe hơi, con búp bê này đẹp, quanh đi quẩn lại như thế, mà nó tính tiền bạn phát chóng mặt luôn, chưa kể nguy cơ nói sai nhăng nhít mà không có ai sửa.
Ở Việt Nam có kiểu nào? Xin thưa là có đủ. Không phải bằng cách cho nó hát bài Háo À Djù, Sầu” 1000 lần đâu. Thứ hai là kiểu Direct Approach, khỏi ngữ pháp ngữ pheo, cứ cho nó xúc tiếp và nói nhiều vô, thế là nó tự học được.
Không biết tiếng Việt mà giảng câu “I’m sorry” và “Excuse me”cho đứa 5 tuổi coi – tưởng dễ mà ko dễ nha! Hơn nữa, Direct Approach chỉ có tác dụng khi người học được sống trong môi trường bản ngữ – tức thị xung quanh toàn người dùng tiếng Anh tốt, tự nhiên và đa dạng, người học buộc phải sử dụng tiếng Anh để giao tế tồn tại – thì mới có tác dụng.
Vậy phải làm sao bi giờ? Lời máu nóng đây nha. Câu đầy đủ, có đủ chủ ngữ vị ngữ. Thứ nhất là kiểu Grammar Translation Approach, khôn cùng cổ điển, không chú trọng giao tiếp, tập kết vào làm sao cho ngữ pháp vững, học từ vị bằng cách đọc nhiều, dịch nhiều.
Đừng có hại con chớ! 5. Hãy nói tiếng Việt thật chuẩn với bé. Một số âm chưa thể nói chuẩn. Phải ưng rằng có trẻ có năng khiếu ngôn ngữ, có trẻ không.
Mà trẻ không có khiếu tiếng nói nhiều hơn. Kiểu cổ điển thì nói thiệt là hầu như tuyệt tích, trừ một số trường phổ quát và mấy ông giáo già khụ ôm đài BBC vài chục năm từ trước 75. Hãy yêu con bạn! Chúc bạn thành công! tâm can của người cha từng bắt con thôi học Anh văn sau vài buổi nấp ngoài cửa sổ quan sát.
Giấc mơ Communicative Approach còn xa vời lắm…. Ảnh minh họa Các kiểu dạy và học Xin được dông dài một tẹo, để quý vị hiểu rõ hơn í mà. Hãy quan sát con bạn. Đừng mù quáng tống con vào trọng điểm ngoại ngữ chỉ vì tri thức nhân loại bảo thế. Đúng là phải dạy ngôn ngữ cho bé từ nhỏ. Phát âm tiếng Việt chuẩn. Nếu là người miền Nam, hãy cố để con bạn đừng nhầm dấu và phân biệt có G hay không G.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét